Wellicht ben jij verlegen, en vraag je ook wel eens af – Waarom je zo verlegen bent.
Wat heeft het eigenlijk voor nut om überhaupt verlegen te zijn?
Iedereen is namelijk wel eens verlegen. De vraag waarom de meeste mensen wel eens verlegen zijn is makkelijk te beantwoorden. Het is slechts 1 van de overlevingstechnieken die mensen hebben aangeleerd.
De man of vrouw die het geluid in het struikgewas met enige terughoudendheid benaderde leeft namelijk nu nog. Ja, het was bij nader inzien toch geen lief eekhoorntje, maar een vervaarlijke tijger. Verlegenheid is dus per se iets negatiefs. Verlegen mensen willen ergens eerst goed over na kunnen denken, informatie verzamelen en willen dan pas in actie komen. Je zou verlegen mensen ook oppassend of voorzichtig kunnen noemen.
Waarom ben ik NU nog verlegen?
Echter een presentatie voor een groot publiek, of het aanspreken van een vreemde? In Vlaanderen en in Nederland is dat toch niet gevaarlijk meer? De kans om een nieuwe partner te vinden (en je daarmee dus voort te planten) neemt ook niet echt toe als je verlegen bent. Echter verlegenheid helpt weer wel om te overleven, ten opzichte van die risicovolle macho. Dat heft elkaar dus qua evolutie wellicht een beetje op
Wetenschappers gaan er vanuit dat verlegenheid gewoon aangeboren is. Onderzoeken wijzen uit dat maar liefst 30 % van de mensen in sterke mate tot mild verlegen is.
Je ziet het al bij kinderen van vijf tot 6 maanden oud. Als je die een nieuw speeltje, onbekend persoon of onbekend object confronteert zie je vaak dat het ene kind er nieuwsgierig naar grijpt en het andere enigszins bang of afwijzend reageert. Het laatste kind wordt meestal verlegen. Een opvoeding waar kinderen dagelijks met nieuwe dingen wordt geconfronteerd helpt daar trouwens enorm bij. Kinderen wennen er aan dat nieuwe dingen niet speciaal gevaarlijk zijn, en leren zo van vroeg of aan zich voorzichtig open te stellen voor nieuwe dingen.
Het onderzoeksteam van hoogleraar ontwikkelingspsychologie aan de universiteit van Leiden Michiel Westenberg houdt zich bezig met wat er gebeurt als je mensen nieuwe dingen of nieuwe gezichten laat zien.
Ieder normaal mens is bij een nieuw gezicht altijd even op zijn hoede. Handig wat een nieuw gezicht kan horen bij iemand die kwaad in de zin heeft. Als er niets ergs gebeurt, wennen de meeste mensen snel aan dat nieuwe gezicht. Verlegen mensen hebben daar meer moeite mee. Verlegen mensen hebben daar net wat meer tijd voor nodig. Tijd die vaak gebruikt wordt om af te wachten, waardoor de potentiële liefdespartner al weer verder is gelopen.
Hoe weten wetenschappers dit
Nu angst is altijd zichtbaar vooral in de amygdala. De amydala is zeg maar de binnenste kern van het brein wat vooral de vecht, vlucht of verstijven respons initieert. Dit gebeurt eigenlijk geheel automatisch. Mensen die minder verlegen willen worden kunnen die automatische respons wel zo trainen dat ze het een andere richting kunnen geven.
Voorbeeld wat ik altijd geef is de ramp met een trein in Kaprun in Oostenrijk met wintersporters (waaronder zelfs Olympische atleten) die de berg op gaat in een tunnel en in de tunnel in brand vliegt. Nu de brand is achterin de trein, dus mensen willen van het vuur af en lopen naar voren. Tsjakke, al die mensen (155) die naar voren liepen zijn dood. De amygdala zegt VUUUR! Weg van het vuur NU! Er zijn wel wat mensen die door training dat ongeluk hebben overleefd. Nee, dat waren niet de Olympische atleten. Er zat namelijk ook toevallig een vrijwillige brandweerman met 20 jaar ervaring in de trein. Met zijn training wist hij dat hij door het vuur moest gaan. Hij overtuigde een klein aantal mensen (12) om door het vuur te gaan, en zo wist hij verstikking door rook te voorkomen. Rook stijgt namelijk op, en in een tunnel heb je dan al snel geen zuurstof meer. Het werkt als een soort schoorsteen. Door zijn training wist de brandweerman dat hij de andere kant op moest, ook al was zijn eerste reactie natuurlijk ook gewoon weg van het vuur.
Wat gebeurt er bij verlegen mensen?
Nu die amygdala is dus een ding wat zorgt voor de angstrespons. Bij niet zo verlegen mensen zie je de activiteit van amygdala snel afnemen nadat gebleken is dat er geen gevaar dreigt van het nieuwe ding. Bij heel verlegen mensen blijft de amygdala steeds signalen afvuren en blijft actief. Het blijft zeggen, “Hee let op! Er dreigt gevaar! Actie! “ Dit zou te maken kunnen hebben met dat signalen in andere gebieden niet goed doorkomen. De amygdala wacht op een geruststellend prikkel, “Hallo, geen gevaar!” Als die prikkel niet komt, blijft de amydala actief!
Verlegen mensen lijken onaardig
Op zich is met verlegen zijn dus niks mis. Het vervelende is nu dat verlegen mensen vaak onaardig gevonden worden.
Simpel voorbeeld een verlegen iemand reageert niet echt hartelijk op iemand die een onbekende voor hem is. Daardoor zal hij of zij minder aardig gevonden worden. Vaak worden verlegen mensen ook een beetje als niet creatief of saai gezien.
Dat begint al in je jeugd. Op het moment dat je verlegen bent sta je liever een tijdje aan de kant van het schoolplein de andere kinderen te bekijken totdat je een keer met ze meedoet. Andere kinderen dachten nu dat jij niet met ze wilden spelen, dat je onaardig bent of geen interesse in hen hebt.
Volwassenen begrijpen je vaak niet.
Vaak gaat het van kwaad tot erger, als mensen je niet begrijpen gaan ze je vaak pesten of uitlachen wat ervoor zorgt dat jij je nog verder terugtrekt. Hierdoor krijg je veel negatieve feedback en kan je zoiets als een sociale angst gaan ontwikkelen. Je hebt een negatief verwachtingspatroon ontwikkelt. Je verwacht dat het weer gaat gebeuren en je gaat allerlei situaties waarin het zou kunnen gebeuren vermijden. Waarom het risico nemen?
Hoeveel mensen zijn er extreem verlegen?
In Nederland en Vlaanderen heeft ongeveer 1/3 van de verlegen mensen, DAT is dus 10% van de totale bevolking last gehad van extreme verlegenheid of sociale angsten. Dat zijn dus onder andere ook mensen die wij coachen aangezien hun verlegenheid het aangaan van liefdesrelaties of zelfs maar relaties verhindert. Ze durven bijvoorbeeld ook niet naar een borrel van hun werk te gaan. Vaak gaan ze trouwens wel….alleen voelen ze zich daar dan heel ellendig en totaal niet op hun gemak. Hierdoor bouwen ze alleen maar meer een dramatische lage zelfwaardering op. Dat komt mede omdat het voor verlegen mensen lijkt alsof ieder ander niet datzelfde probleem als hen heeft. Verlegen mensen zijn namelijk er vaak ook verlegen in om te zeggen dat ze verlegen zijn. Zo blijft het probleem natuurlijk heel verborgen en lijkt het alsof zij de enige zijn. Terwijl er op een gemiddeld feestje van 50 man er dus zeker 5 zijn die ongeveer in dezelfde mate extreme verlegenheid ervaren.
Verlegenheid moeilijk om ervan af te komen
Als je eenmaal verlegenheid of een sociale angst ontwikkelt hebt is het erg moeilijk om er zelf van af te komen. Je hebt je in een soort vicieuze cirkel begeven waarin het vermijden van pijn voorop staat. Nu is verlegenheid maar 1 eigenschap die je goed ontwikkelt hebt. Als je verlegenheid goed kan ontwikkelen kan je ook goed ontwikkelen dat je wel gewoon dingen doet en je er daarbij van te voren niet zo’n zorgen over maakt. Om van je verlegenheid af te komen zal je eerst moeten accepteren dat jij je verlegen gedraagt. Wat dan helpt is dat je het ook gaat vertellen tegen andere mensen dat je vaak verlegen bent.
Ga er vanuit dat je altijd verlegen zal blijven en dat je altijd wel meer last zal hebben dan anderen in het contact met mensen. Echter het durven uiten en vertellen hoe jij je voelt zal je al veel helpen. Je mag gewoon nieuwe zaken eng vinden, je mag ook verlegen zijn. Het is aan jou of je daar je gedrag en je leven voortdurend door wil laten bepalen.
Nu heb je jouw eigen verlegenheid al geaccepteerd? In een volgende post op dit vrouwen versieren blog zal ik nog meer vertellen wat je tegen verlegenheid en sociale angst kan gaan ondernemen. Ik heb veel te maken met verlegen mensen en ik heb zeker nog meer bruikbare technieken. Vraag je nu nog steeds waarom juist jij verlegen bent? Ja, daar kan ik nu nog niks aan doen. Ik hoop in ieder geval dat het waarom jij verlegen gedraagt en bent voor jou duidelijker is geworden.
Groet,
SmoothDoc
Dating Doctors